Kader tek bir yol mudur? Çeşitli yollardan oluşur mu?

Anasayfa » Ana Sayfa » Kader ve Kaza » Kader tek bir yol mudur? Çeşitli yollardan oluşur mu?
share on facebook  tweet  share on google  print  

Kader tek bir yol mudur? Çeşitli yollardan oluşur mu?

Kader, herkesin kendi hayat çizgisini gösterir ve Allah’ın takdiridir. Eğer bir tek irade (kişisel irade) bir konuda karar verebiliyorsa, bu konuda kişinin yaptığı şey kazadır. Yani herhangi bir talebini, kendi isteğini yerine getirmektir. Ama eğer iki irade varsa, ikinci irade; kişisel irade olabilir, küllî irade olabilir, İlâhî irade olabilir. O ikinci irade birinci irade üzerinde tesir vücuda getirirse, tesir alan kişinin bu konuda bir dahli yoksa, bu olay tesir alan kişi için bir kaderdir.

Basit bir misal verelim. Bir adam bekliyor (oradan geçmekte olan düşmanını) özellikle bekliyor öldürmek üzere. Ve görür görmez de tabancasındaki bütün kurşunları boşaltıyor, kişiyi öldürüyor. Bu olay, öldüren için kazadır. Zihnindeki olayı tahakkuk ettirmiştir. Ama ölen kişi için kaderdir. Çünkü o ölmek istemiyor, ölmek diye bir niyeti yok. İntihar etmek kastı söz konusu değil. Ama bir başka irade onu öldürmüştür. Bu sebeple bir kaderdir kişi için bir.

Başka bir olaydan bahsedelim. Bir adam tabancasını temizliyor. Temizlerken tabanca yere düşüyor, tetik takılıyor, birisine kurşun ulaşıyor ve kişi ölüyor. İkinci olayda ölen kişi için ölüm yine kaderdir. Ama ölüme sebebiyet veren kişi içinde kaderdir. Çünkü bilerek, isteyerek, taammüden o kişiyi öldürmemiştir. İhmâl, teseyyüb ve tedbirsizlik söz konusudur. Öyleyse ikinci olaydaki ikinci kişi için, olay kaza değildir. Yani bilerek, isteyerek, taammüden yerine getirdiği bir olay değildir, onun içinde kaderdir.

Öyleyse “Kader tek bir yol mudur?” deyince kardeşimiz kadere yanlış bir hüviyet veriyor. Bir insan için onun kaderi, hayatı boyunca yaşayacağı bütün olaylarda, başkalarının kendisine yaptığı tesirlerden oluşur. Ölüm de kaderdir. Çünkü kişi Allahû Tealâ müsaade etmedikçe ölmez. Allahû Tealâ’ya gelince, kişinin hayatı boyunca neler yapacağını, o kişi o olayları gerçekleştirmeden evvel bilir. Bu sebeple Allah’ın ölüme müsaade vermesi önceden gerçekleşen bir olaydır. Allahû Tealâ müsaadeyi verir. Kişi o noktada ölür. Burada Allah’ın irade yapısı olayın ne zaman, nasıl olacağını önceden bilmesi ve müsaade etmesi halidir. Öyleyse Allahû Tealâ herşeyi önceden bilendir. Çünkü Allahû Tealâ zamanı sıfırlayabilen sonsuz hızın sahibi olan tek yaratıcıdır. Yaratıcıdır ve zamanı sıfırlayabilen sonsuz hızın sahibidir. Bu sebeple Allah’ın bütün cehennem âyetlerine baktığınız zaman hepsinin geçmiş zaman eki taşıdığını görürsünüz. Eğer zamandan bahsediyorsa “Kıyâmet günü şeytan insana olan vaadini yerine getirdi.” diyor. “Getirecek” demiyor. Daha kıyâmet kopmamış. Biz henüz zamanın bu parçasındayız. Kıyâmetten evvelki devreyi yaşıyoruz. Ama Allah’a göre kıyâmet de kopmuş, kıyâmetten sonra kimlerin cennete gireceği, kimlerin cehenneme gireceği belli olmuş. Allahû Tealâ, cennete girenlerin kader hücrelerini 7. gök katına ulaştırmış. Cehenneme gireceklerin ise 7. yer katına ulaştırmış. Herşey Allahû Tealâ tarafından önceden biliniyor.

Benzer konular